Jan Józef Lipski ostrzegał przed pokusą rozwiązań totalnych, zwracał uwagę na podobieństwo rozmaitych totalitaryzmów. Na przykładzie pieczołowicie zebranej publicystyki sympatyków przedwojennej "Falangi" pokazał w swojej książce katolicyzm w służbie ideologii narodowej.

Lipski nie uważał katolicyzmu za predestynowany do tendencji totalitarnych. Katolickie Państwo Narodu Polskiego" miało bowiem tyle wspólnego z katolicyzmem, co "demokracja ludowa" z demokracją.

Terror rodzi się z nienawiści i nienawiść rodzi. Ideologia zaś temu towarzysząca zbudowana na nienawiści samookreślała się, moim zdaniem bezprawnie, jako katolicka przy słabym i rzadkim sprzeciwie Kościoła […].

J. J. Lipski

O AUTORZE

Jan Józef Lipski (1926-1991) - krytyk i historyk literatury, publicysta, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR", przewodniczący Polskiej Partii Socjalistycznej, pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Autor licznych książek, m.in. Dwie ojczyzny, dwa patriotyzmu (1981), KOR (1983), Powiedzieć sobie wszystko... Eseje o sąsiedztwie polsko-niemieckim (1996), Słowa i myśli (2009). W 2011 roku nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej ukazał się wybór jego tekstów pt. Pisma polityczne.