Latarnik Henryka Sienkiewicza inspirowany jest autentycznymi wydarzeniami. Impulsem do napisania tej noweli była notatka w korespondencji Juliana Horaina, który przytaczał historię polskiego emigranta politycznego Siellawy, który stracił pracę latarnika, ponieważ zaczytał się w powieści Zygmunta Kaczkowskiego Murdelio. Postać Siellawy była protoplastą dla Józefa Skawińskiego, polskiego emigranta, który podjął pracę latarnika na wyspie Aspinwall. Pod wpływem lektury Pana Tadeusza Skawiński zaniedbał swoje obowiązki, pogrążając się w zadumie i marzeniach o ojczyźnie. W opowiadaniu udało się Sienkiewiczowi oddać polskiego ducha narodowego, a utwór uznawany jest dziś za jedną z najlepszych polskich nowel.